Dementie is een nare aandoening die niet te genezen is. Proberen dementie te voorkomen is de beste optie die we hebben. Door een bepaalde leefstijl aan te nemen kan namelijk 30% van alle dementiegevallen voorkomen worden. Heel veel mensen weten dat niet. Om die boodschap bij een breed publiek onder de aandacht te brengen, lieten de wetenschappers van het Alzheimercentrum Limburg een campagne ontwikkelen door Zuiderlicht. De slogan die we bedachten is: We zijn zelf het medicijn. We kunnen zelf de kans op dementie verkleinen door nieuwsgierig te blijven, gezond te eten en regelmatig te bewegen.
1 / Uitdaging
Kans op dementie verlagen
Terwijl het tegengaan van hart- en vaatziekte al heel lang tot het dagelijkse werk van de huisarts hoort kreeg het voorkómen van dementie tot voor kort weinig aandacht. Onderzoekers waren vooral op zoek naar een geneesmiddel om de ziekte te stoppen. Pas sinds de laatste jaren is preventie van dementie een speciaal aandachtsgebied voor verder onderzoek geworden. Het aantal mensen met dementie kan met zo’n 35% omlaag gaan als een aantal risicofactoren actief wordt aangepakt. Maar veel mensen verwachten dat de wetenschap vandaag of morgen met een pil komt die dementie kan bestrijden. Dat lijkt vooralsnog niet erg waarschijnlijk. Alzheimercentrum Limburg vond dat er iets moest gebeuren. Vooral omdat uit onderzoek bleek dat meer dan de helft van de mensen denkt dat dementie iets is dat je overkomt. Daarop ontwikkelde Alzheimercentrum Limburg, met steun van provincie Limburg een plan voor een app en een campagne om mensen te ondersteunen bij het werken aan een betere hersengezondheid.
2 / Idee
Wat we zelf kunnen doen
Het algemene publiek krijgt veel gezondheidsadviezen op zich afgevuurd, voor allerlei aandoeningen. Veel van die adviezen zijn min of meer hetzelfde. Dat er vaak nét een andere benadering wordt gekozen, er veel verschillende afzenders zijn die adviseren over allerlei aandoeningen maakt het voor de gewone man of vrouw allemaal niet begrijpelijker op. Dat gegeven namen we mee bij het bedenken van het concept. We adviseerden de leefstijladviezen te bundelen, waardoor ook toekomstige campagnes eenvoudig met die bundeling aan de slag kunnen gaan. Daardoor krijgt het preventief bezig zijn met de eigen gezondheid nog meer een vanzelfsprekende lading. De gedachte brachten we samen onder de noemer: 'je bent zelf het medicijn' om mensen te prikkelen anders na te laten denken over gezond blijven en ziek zijn. We zijn het volkomen normaal gaan vinden dat er als er iets met onze gezondheid is daar een medicijn voor bestaat (of wordt ontwikkeld) om het op te lossen. Op die manier is er - gelukkig - ook veel mogelijk, maar het houdt ons weg bij de gezondheidsbevorderende vermogens die we zelf in huis hebben. We zijn zelf het medicijn.
Ga voetballen
De beste optie die er is, is zelf iets doen: je bent zelf het medicijn! De campagne is zo laagdrempelig opgezet dat bedrijven, organisaties en individuen deze direct in hun leefomgeving kunnen inzetten. Er zijn drie hoofdcategorieën van leefstijladviezen benoemd: (1) eet gezond (mediterraan), (2) beweeg regelmatig (wandelen, gewicht) en (3) blijf nieuwsgierig (sociale activiteiten, hobby). In de visualisatie van de campagne zijn toegankelijkheid en begrijpelijkheid belangrijke waarden. De adviezen worden tot leven gewekt door voorbeelden van 'goed gedrag' te presenteren. Die voorbeelden zijn bereikbaar, voor de hand liggend, sympathiek en aansprekend: maak ratatouille, eet fruit, neem een hond, ga voetballen, ga op stap met een vriendin, leer een taal.
Met deze campagne hopen we meer bekendheid te geven aan het feit dat dementie niet altijd een kwestie van pech is, en dat werken aan gezonde hersenen en een fit lichaam voor iedereen verstandig is. Daarmee willen we zoveel mogelijk nieuwe gevallen helpen voorkomen. Mooi bijkomend voordeel is dat de genoemde leefstijl ook helpt om hart- en vaatziekten, kanker, diabetes, reuma en andere chronische ziekten te voorkomen. Niet wachten dus, begin nu! Lees alles over de campagne, hoe je als bedrijf mee kan doen, over de speciaal ontwikkelde Mijnbreincaoch app (van Betawerk) en over het Limburgse onderzoek op www.wezijnzelfhetmedicijn.nl.
3 / Resultaat
Ook buiten Limburg
Voor de uitrol werd gekozen voor niet-standaard communicatiekanalen. Weliswaar werd de zichtbaarheid flink geholpen met een abri- en billboardcampagne, kriskras door Limburg, bij de opzet van de campagne ging het nadrukkelijk om zichtbaarheid in de wijken. Op allerlei plekken en bij allerlei initiatieven waar mensen bij elkaar komen. Medewerkers van Alzheimercentrum Limburg gingen actief de provincie in om hun verhaal te vertellen en sloten meer dan 100 vrienden (verenigingen, bedrijven) op hun boodschap aan. Samen met de apothekers in Maastricht en omgeving regelden we dat de boodschap terecht kwam op papieren zakken waar de medicijnen in verpakt worden. En bij de Limburgse initiatieven is het niet gebleven: de campagne is zijn reis om de wereld begonnen en al begroet in België, Duitsland en Noorwegen.
Na een jaar campagnevoeren liet Alzheimercentrum Limburg onderzoeken of er enig effect te vinden was. Dat bleek er te zijn. Dat regelmatig bewegen en gezonde voeding beschermend kunnen werken tegen dementie werd na de campagne door meer mensen herkend als in de meting die voorafgaand aan de campagne heeft plaatsgevonden. Indien men blootgesteld was aan de campagne, bleek er meer bewustzijn van hersengezondheid te bestaan en meer actiebereidheid om de eigen hersengezondheid te verbeteren. Ongeveer 30% van de ondervraagden gaf aan dat men het afgelopen jaar gezonder was gaan leven om de hersengezondheid te verbeteren.
